YALAN HABER
Kahramanmaraş depremlerinden sonra Irak’ta bir binanın resmi paylaşıldı ve deprem sonrası görüntü olarak iddia edildi. Görüntüdeki binaya ait ayakta kalan tek kısmın merdiven olduğu ve merdivenin Japonlar tarafından yapıldığı bilgisi verildi.
DOĞRUSU NE?
Fotoğraf 12 Ağustos 2013'te The Atlantic'te yayınlanan "War-torn syria Split into Three Regions" başlıklı makalede yer alıyor.
YALAN HABER
Bir sosyal medya kullanıcısı tarafından paylaşılan gönderide, Kahramanmaraş depreminden saniyeler önce Türkiye ve Suriye'nin semalarında sıradışı görüntülerin belirdiği iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
Videonun, 7 Ekim 2018 tarihinde Falcon 9 roketininin ABD’deki Vandenberg Hava Üssü’nden uzaya fırlatılma anını kaydettiği tespit edildi.
YALAN HABER
Deprem felaketinin ardından Atatürk Barajı'nın hasar aldığına dair yanıltıcı iddialar sosyal medyada paylaşılmaya başlandı.
DOĞRUSU NE?
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi, ilgili iddiayı net bir şekilde yalanladı.
YALAN HABER
Erk Acarer tarafından İskenderun’un tahliye edildiği ve sadece gidecek yeri olmayan Suriyelilerin kaldığı iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
Söz konusu iddia bizatihi İskenderunlular tarafından yalanlanmıştır.
YALAN HABER
Nevşin Mengü’nün iddiasına göre Adıyaman'da arama kurtarma yapan Tayvanlı ekip, göçük altında kalan bir kişiye tam ulaşacakken, gelen Türk ekip tarafından uzaklaştırıldı ve bu yüzden arama kurtarma çalışmalarını bırakıp Tayvan'a döndü.
DOĞRUSU NE?
Bu haber aslında China Times'in değil, Tayvan devlet ajansı CNA'nın haberi. "Tüm işi Tayvanlı ekip yaptı, Türk ekip kendi yapmış gibi gösterdi" gibi bir ifade de bulunmuyor. Tayvanlı ekip 'bu olay üzerine' ülkeyi terk etmeye karar vermemiş. Tayvan basınında çıkan eski tarihli haberlerde, ekibin zaten ayın 15'inde ülkeye dönmesinin planlandığı belirtiliyor.
YALAN HABER
Ekrem İmamoğlu Samandağ’da yalnızca kendisi tarafından çadırların kurulduğu şeklinde bir paylaşımda bulundu.
DOĞRUSU NE?
Söz konusu alanda AFAD’la koordineli olacak şekilde içerisinde İBB de dahil olmak üzere çok sayıda çadır kuruldu.
YALAN HABER
ABD’ye ait bir savaş gemisinin yardım amacıyla Mersin’e geleceği iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
Konuyla ilgili açıklama yapan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Amerika’dan Türkiye’ye bu yönde bir talep gelmediğini ve böyle bir talep gelse dahi bir savaş gemisinin Türkiye karasularına girmesine izin verilmesinin söz konusu olmadığını söyledi.
YALAN HABER
Bazı sosyal medya hesaplarında Bursa’da kullanılmayan konteynırların deprem bölgesinde sevk edilmediği iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
Söz konusu paylaşımı yapan kişi daha sonra valiliğin kendisiyle iletişime geçtiğini ve durumu aktardığını iletti. Buna göre, Bursa’daki AFAD konteynerları Osmaniye’ye gönderildi. Geri kalanı da deprem olma ihtimaline karşı Bursa’da bırakıldı. Deprem bölgesinde altyapı çalışmaları yapıldıkça gönderim devam edecek.
YALAN HABER
Kaleli Medya isimli bir hesap tarafından enkaz altında canlı insanlar olmasına rağmen moloz kaldırma işlemlerinin başlatıldığı iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
Moloz kaldırma çalışmaları el veya kürekle yapılmaz, kepçeyle yapılır. Videoda da görüldüğü üzere kalabalık bir ekip arama çalışmalarına devam etmektedir. Ayrıca Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay: “Enkazlar kaldırılmadan önce savcılıklarca enkazlardan delillerin toplanması son derece kritik. Bu deliller toplanmadan enkazlar kaldırılmayacak”şeklinde bir açıklamada bulundu.
YALAN HABER
Cumhuriyet ve Birgün gazetelerinde AK Parti’li belediyeler tarafından deprem sonrası eğlence konseptli ihaleler açıldığı iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
Söz konusu ihaleye başvuru "Ocak" ayında yapılıyor. Onay tarihi ise "1 Şubat 2023". Yani depremden önceki günlerde yapılmış bir ihale.
YALAN HABER
Karar Gazetesi Yazarı Elif Çakır, “Halk eliyle, tırnaklarıyla vatandaşı enkazdan çıkarıyor, AFAD yetkilileri elinde kameralarla kurtarmış gibi yapıyorlar” şeklinde bir iddiada bulundu.
DOĞRUSU NE?
AFAD yetkilileri ve sağlık ekipleri depremzedelere zarar gelmemesi için belli teknikler kullanarak insanları enkaz altından kurtarmaktadır.
YALAN HABER
Sosyal medyada uçan parlak bir cismin göründüğü bir video paylaşılarak, "Türkiye'deki depremden önce." çekildiği iddiası dile getirildi.
DOĞRUSU NE?
Videonun 25.09.2022'de Telegram'da, 07.10.2022'de Twitter'da ve 18.01.2023'te de TikTok'ta paylaşıldığı tespit edildi. Tweet'te, videonun Kazakistan'da Rusya tarafından kullanılan Baykonur Uzay Üssü'nü gösterdiği ifade ediliyor. Telegram'da ise, söz konusu görüntünün Kazakistan'da bulunan Balkaş şehrinde çekildiği yazıldı.
YALAN HABER
Sosyal medyada bir tırın önündeki sivil aracı ezdiği anı gösteren bir video paylaşılarak, "Yardım tırı önünü kesen yağmacı aracı böyle ezdi." iddiasında bulunuldu.
DOĞRUSU NE?
Videonun Şili'de meydana gelen bir olaya ait olduğu tespit edildi.
YALAN HABER
Bazı sosyal medya hesaplarında DASK zorunlu deprem sigortasından yararlanmak için 15 gün içinde ihbar zorunluluğu olduğu iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
DASK’ın genel şartlarında riskin gerçekleştiğinin öğrenilmesinden itibaren 15 günlük ihbar yükümlülüğü vardır. Ancak DASK, doğal afet dönemlerinde hasar ihbarında süre kısıtlaması uygulamamaktadır. Dolayısıyla 10 ilimizi kapsayan son deprem felaketinde evleri hasar gören sigortalıların ihbar için süre kısıtlaması bulunmamaktadır.
YALAN HABER
Bazı basın yayın organları ve sosyal medya hesaplarında futbolcu Josef De Souza’nın deprem bölgesinden bir kız çocuk evlat edindiği iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
Bahsi geçen fotoğraf, Beşiktaşlı futbolcunun afetzede çocukları ziyaretinde çekilen bir kare. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı yaptığı açıklamada, deprem sonrası aile ve yakınlarına ulaşılamayan çocukların kuruluş bakımına alındığını ve ihtiyaçlarının karşılandığını belirmektedir.Çocukların biyolojik yakınlarına ulaşılması için il müdürlüklerinde çalışmalar sürmektedir. Bu aşamada depremden etkilenmiş ve aileleri bulunamamış çocukların evlat edinilmesi mümkün değildir. Josef De Souza da sadece Mersin’e getirilen afetzede çocuklara moral vermek için ziyarette bulunmuştur.